Wat doen we met deze crisis? Na Covid 19

Boekrecensie door Peer Elshout

Zeven vlugschriften die in de voorbije zomer geschreven zijn door bevlogen mensen uit het netwerk van de Abdij van Berne. Ze zijn gebundeld in een boekje met als titel ’Wat doen we met deze crisis? Na COVID-19’. De teksten zijn bedoeld als uitingen van bemoediging in deze bewogen tijd.

Het boekje opent met een citaat van de vroeg-middeleeuwse theoloog en kerkvader Augustinus: ‘Het zijn moeilijke tijden! Dat zeggen de mensen tenminste. Laten we liever goed leven, dan worden de tijden vanzelf goed. Wij zijn namelijk de tijden. Zoals wij zijn, zo zijn de tijden.’ En in het voorwoord schrijft Philippe van Heusden, uitgever van Berne Media: ’Geschiedenis wordt altijd achteraf geschreven.’

De auteurs zijn bevlogen mensen uit het netwerk van de abdij die elk vanuit hun eigen achtergrond hun licht laten schijnen op de coronacrisis en tegelijk proberen vooruit te kijken. Aan het woord komen: een viroloog, een duurzaamheidsondernemer, een bisschop, een bedrijfskundige, een politicus en een deskundige op het gebied van ontwikkelingssamenwerking. De bundel wordt afgesloten met een nabeschouwing van de norbertijn Joost Jansen.

De opzet van de bundel is goed gekozen: korte, prima leesbare artikelen, waarvan het ene meer tot nadenken stemt dan het andere. Een goed voorbeeld van het eerste is de bijdrage van Jan Hendriks, bisschop van Haarlem-Amsterdam. Hij stelt dat de coronacrisis onze fundamentele menselijke beleving heeft veranderd. Om zich heen ziet hij een toegenomen bewustzijn van precartiteit, van kwetsbaarheid; onze zekerheden zijn niet zo zeker als we altijd dachten. En de afstand die we in acht moeten nemen – die anderhalve meter – heeft onder ons een soort eerbiedige afstand teweeg gebracht. In elk geval heeft die maatregel  – naast een zekere contactuele verarming – toch ook geleid tot het respecteren van de waarde van elkaars leven. Bovendien – zoals Joost Jansen in de slotbeschouwing schrijft: ’Het valt op hoe de coronamaatregelen hebben gezorgd voor veel meer rust in ons omgaan met elkaar.’

De bijdrage van Anne-Marie Rakhorst, ondernemer met oog voor duurzaamheid, mag evenmin onvermeld blijven. Zij belicht vooral de maatschappelijke impact van de pandemie en stelt zeer indringend deze vraag: ‘Hoe is onze gezondheid verbonden met oneerlijke verdeling en ongelijkheid?’ Bij de beantwoording van die vraag moeten we volgens haar beslist  over onze eigen landsgrenzen heenkijken. Want een simpel voorbeeld: hoe kun je je handen na elk contact wassen als er te weinig schoon water is?

De bijdragen zijn in de afgelopen zomer geschreven toen de eerste lockdown langzaam geopend werd. In sommige bijdragen klinkt de hoop op een naderend einde van de crisis door. Inmiddels kunnen we weten dat – nu, midden in de tweede lockdown en terwijl de eerste vaccinaties plaatsvinden – die crisis niet zomaar voorbij is. Het offer dat we moeten brengen – waar theoloog RenéGrotenhuis het in zijn vlugschrift over heeft – is nog beslist niet volbracht. Maar het biedt troost als je dat offer kunt op vatten als een hervinden van jezelf, zoals hij schrijft!

Een bundel vlugschriften: Anne-Marie Rakhorst, Eric van Gorp, Frits van der Meer, Jan Hendriks, Joost Jansen, René Grotenhuis, René Peters

Uitgeverij: BERNE MEDIA

ISBN: 978 90 8972 412 0

E-BOOK: 978 90 8972 413 7